Osho cho rằng ham muốn và tình yêu là hai thái cực đối lập, mặc dù chúng thường bị nhầm lẫn với nhau. Ham muốn là sự bám víu, tình yêu là sự buông bỏ. Ham muốn là cái tôi, tình yêu là vô ngã. Ham muốn luôn tìm cách chiếm hữu, tình yêu luôn trao đi mà không đòi hỏi.
Nhưng tại sao con người lại bị mắc kẹt trong ham muốn, trong khi ai cũng khao khát tình yêu? Vì ham muốn dễ dàng đến với bản năng, còn tình yêu thuần khiết đòi hỏi sự thức tỉnh sâu sắc.
Ham muốn xuất phát từ cái tôi. Nó luôn mong muốn có được một ai đó, kiểm soát một ai đó, sở hữu một ai đó. Khi ta ham muốn một người, điều thực sự xảy ra không phải là ta yêu họ, mà là ta muốn họ thuộc về mình.
Ham muốn khiến ta trở nên ích kỷ, vì ta chỉ quan tâm đến mình sẽ nhận được gì thay vì đối phương cần gì.
Ham muốn đi kèm với sự sợ hãi, vì ta lo lắng mất đi người mình đang sở hữu.
Ham muốn tạo ra ảo tưởng về sự ổn định, vì ta nghĩ rằng nếu giữ được người kia bên cạnh, ta sẽ hạnh phúc.
Nhưng thực tế là gì?
Ham muốn không bao giờ thỏa mãn, vì cái tôi luôn muốn nhiều hơn.
Ham muốn tạo ra đau khổ, vì một khi ta bám víu, ta sợ mất.
Ham muốn không phải là yêu, vì nó chỉ là sự khai thác lẫn nhau giữa hai cá thể.
Hãy quan sát những mối quan hệ dựa trên ham muốn:
Khi mới yêu, người ta mê đắm nhau, nhưng thực chất đó là sự thỏa mãn về cảm xúc và thể xác, không phải tình yêu thực sự.
Khi thời gian trôi qua, những mong muốn không còn được đáp ứng, họ cảm thấy chán nản, thất vọng.
Cuối cùng, ham muốn chuyển hóa thành sự chiếm hữu, ghen tuông, giận dữ, dẫn đến đổ vỡ.
Osho nói:
"Nếu bạn yêu một người vì ngoại hình của họ, hãy nhớ rằng sắc đẹp sẽ phai nhạt. Nếu bạn yêu họ vì cách họ đối xử với bạn, hãy nhớ rằng thái độ có thể thay đổi. Nếu bạn yêu họ vì cách họ làm bạn cảm thấy, hãy nhớ rằng cảm xúc luôn biến động. Tình yêu dựa trên bất kỳ điều kiện nào đều không thể bền vững."
Ham muốn luôn mong cầu, luôn đòi hỏi, luôn mong muốn người kia làm điều gì đó cho mình. Nhưng khi họ không còn làm nữa, tình cảm bắt đầu lung lay. Đây là lý do tại sao những mối quan hệ dựa trên ham muốn luôn có sự bất an và đau khổ.
Tình yêu thực sự không xuất phát từ ham muốn, mà từ sự trọn vẹn nội tâm. Khi ta yêu mà không mong cầu, không đòi hỏi, không tìm kiếm lợi ích cá nhân, tình yêu ấy đạt đến sự thuần khiết tuyệt đối.
Tình yêu không có điều kiện: Ta yêu một người không phải vì họ cho ta điều gì, mà đơn giản vì ta yêu họ.
Tình yêu không kiểm soát: Ta để họ tự do, vì ta hiểu rằng tình yêu không thể bị giam cầm.
Tình yêu không sợ hãi: Nếu họ rời đi, ta vẫn cảm thấy bình an, vì tình yêu không phải là sự sở hữu.
Tình yêu thuần khiết không phải là một sự cho và nhận, mà là một dòng chảy tự nhiên. Nó giống như mặt trời tỏa sáng, không vì ai cả, mà vì đó là bản chất của nó. Nó giống như bông hoa nở rộ, không vì ai cả, mà vì đó là sự trọn vẹn của nó.
Làm thế nào để chuyển hóa ham muốn thành tình yêu thuần khiết?
1. Quan sát bản thân: Bạn yêu hay bạn ham muốn?
Hãy tự hỏi:
Bạn có thực sự yêu một người, hay bạn yêu cảm giác họ mang lại cho bạn?
Bạn có muốn họ tự do, hay bạn muốn họ phải theo ý bạn?
Bạn có cảm thấy bình an nếu họ rời đi, hay bạn sẽ đau khổ?
Nếu tình yêu của bạn đi kèm với sự sợ hãi, chiếm hữu, mong cầu, đó không phải là tình yêu – đó là ham muốn.
2. Học cách yêu mà không bám víu
Hãy thực hành buông bỏ trong tình yêu.
Yêu một người, nhưng không xem họ là của mình.
Ở bên một người, nhưng không mong họ luôn đáp ứng mong muốn của mình.
Nếu họ thay đổi, chấp nhận sự thay đổi ấy mà không đau khổ.
Khi bạn có thể yêu mà không sợ mất đi, đó là dấu hiệu của tình yêu thuần khiết.
3. Tìm kiếm sự trọn vẹn bên trong
Osho nói rằng một người trống rỗng không thể yêu, vì họ luôn mong người khác lấp đầy họ. Nhưng khi một người đã tìm thấy sự viên mãn bên trong, họ không yêu vì cần ai đó, mà vì họ có quá nhiều tình yêu để chia sẻ.
Hãy thiền định, hãy tĩnh lặng, hãy học cách tận hưởng sự cô độc. Khi bạn có thể hạnh phúc dù không có ai bên cạnh, lúc đó, tình yêu của bạn sẽ không còn là sự bám víu, mà trở thành sự tự do tuyệt đối.
Khi tình yêu không còn là ham muốn, nó trở thành một dạng thiền định sâu sắc. Nó giúp ta thoát khỏi cái tôi, thoát khỏi sự sợ hãi, thoát khỏi khổ đau.
Osho nói:
"Tình yêu thuần khiết không phải là tìm một người để làm bạn hạnh phúc, mà là bạn đã hạnh phúc và chia sẻ tình yêu của mình với họ. Nếu bạn yêu mà không có sự sợ hãi, không có sự bám víu, không có sự kiểm soát, tình yêu ấy sẽ giống như gió – nhẹ nhàng, tự do, và mãi mãi tươi mới."
Tình yêu thuần khiết không phải là một nhu cầu, mà là một món quà. Không phải là một sự trao đổi, mà là một sự dâng hiến. Không phải là một sự trói buộc, mà là một sự giải thoát.
Khi bạn yêu theo cách này, bạn không còn tìm kiếm tình yêu – bạn đã trở thành chính tình yêu.